Autor: Mru Mru

Wynalezienie pocztówki stało się wielkim sukcesem, ale - jak każdy sukces - i ten ma kilku ojców. Prawie równocześnie, w Niemczech i Monarchii Austro-Węgierskiej, narodziła się myśl otwartej korespondencji. Niemieckim pomysłodawcą był Heinrich von Stephan, który na konferencji pocztowej w Karlsruhe 30 listopada 1865 r. zgłosił projekt kartki korespondencyjnej. Wniosek ten został jednak odrzucony i dopiero w roku 1870 Stephan zdołał przeforsować swój pomysł. Tymczasem w Austrii dr Emanuel Herrmann zaproponował swoją wersję pocztówki - 1 października 1869 r. uzyskał jego akceptację od poczty austriackiej. Pierwsza pocztówka została więc wprowadzona do obiegu i do 1872 roku rozpowszechniła się już w większości krajów europejskich, by dwa lata później zawładnąć światem.

Wzrost popularności kartek został spowodowany zapewne wprowadzeniem ilustracji zwiększającej ich estetykę. Początkowo zapisywanie kartek ograniczone było wyłącznie do strony frontowej, z czasem jednak i to uległo zmianie. Front kartki stanowiła ilustracja, natomiast tył został podzielony tak, że strona lewa była przeznaczona na korespondencję, prawa zaś na adres. Zmiany te zapoczątkowały "złoty wiek" pocztówki.

Zdumiewająca jest różnorodność wydawanych kartek. Nie służyła ona wyłącznie do przesyłania pozdrowień adresatowi, niejednokrotnie stanowiła również reklamę miasta, wioski czy sklepu. Pocztówki zmieniały się, podlegały modom i upodobaniom. Również sama technika wykonywania pocztówek ulegała coraz to nowym przeobrażeniom. Od kartek opartych na nierzadko wielobarwnej litografii, poprzez widokówki wytwarzane różnymi technikami druku, do fotografii, pozbawionej niestety wcześniejszego uroku, ale będącej za to wiernym odzwierciedleniem rzeczywistości. Ze względu na temat ilustracji można podzielić kartki na kilka typów. Są wśród nich widokówki, kartki gratulacyjne, historyczne, artystyczne i kartki-fotografie.

Widokówki, jako pierwsze - od czasu powstania kart pocztowych - stały się obiektem kolekcjonerskim. Ludzie kolekcjonowali pocztówki przedstawiające ich miasta oraz miejsca, które odwiedzili. Są one o tyle cenne, że przedstawiają budynki, ulice, które dzisiaj już nie istnieją lub miejsca, które w miarę upływu czasu uległy znacznej zmianie.

Kartki gratulacyjne stały się nie mniej ważne od widokówek. Święta Bożego Narodzenia, Wielkanoc, urodziny, imieniny czy inne szczególne okoliczności do dnia dzisiejszego są okazją do wysyłania życzeń. Wczesne kartki z życzeniami stanowią jedne z najpiękniejszych, jakie kiedykolwiek się ukazały. Dla podniesienia sprzedaży kartek pocztowych wydawcy niejednokrotnie rywalizowali między sobą, używając zawiłych technik druku, szczególnego wyróżniania. Stosowali lepsze tusze, drogie procesy litograficzne, a nawet różnego rodzaju nowinki, takie jak nabłyszczacze, kokardki, jedwab i pióra.

Kartki historyczne są drukowane dla upamiętnienia różnych wydarzeń, nawet takich jak wojna lub problemy społeczne. Przedstawiają również wystawy, parady, koronacje, a nawet polityków. Tego rodzaju kartki stanowią nierzadko dużą wartość dla kolekcjonera.

Kartka artystyczna jest najważniejszą kategorią antycznych pocztówek. W przeciwieństwie do widokówek czy kartek z życzeniami, większość kartek artystycznych miała specjalne znaczenie i kosztowała o wiele więcej. Ten rarytas w połączeniu ze zręcznością artystyczną tamtego okresu spowodował wielką popularność tych kartek wśród dzisiejszych kolekcjonerów.

Kartki-fotografie również pracowały na miano uznania ich za kartki artystyczne. Te prawdziwe zdjęcia to studium pięknych kobiet, dzieci, kochanków. Popularna stała się również technika fotomontażu, pozwalająca przekształcać zdjęcia w oryginalny wyrób artystyczny.

Pocztówka była początkowo formą pamiątki lub też pozdrowieniem z podróży. Obecnie pocztówki oraz zdjęcia z widokami są dokumentem minionej epoki, mijającego czasu. Stanowią bezcenne źródło ikonograficzne dla badaczy dziejów miast, regionów itp.

Zbieranie pocztówek dostarcza wiele radości i jest dobrą inwestycją. Stare kartki są piękne i mają wartość historyczną. Były wydawane na wszystkim, począwszy od metalu, skóry, drewna, plastiku, na jedwabiu kończąc. Niektóre były ręcznie robione lub malowane, inne zawierały autografy ważnych osób. Niektóre są zabawne, inne w swym wyrazie smutne. Przedstawiają maleńkie wioski i ogromne metropolie, z jednej strony rozkoszne psiaki, z drugiej egzotyczną, dziką naturę. Sportretowano wszystkie rasy, religie, narodowości, grupy społeczne, tematy i święta. Dobro, Zło i Brzydotę.

Zanim zaczniesz kolekcjonować, pomyśl - może widokówki?...